Polkadot nedir?

Bitcoin ve Ethereum’un hakim olduğu bir blok zinciri ekosisteminde, geçen Mayıs ayında piyasaya sürülen Polkadot, şimdiden kendisini yeni nesil bir blok zinciri olarak kuruyor. Bitcoin‘in merkezi bir otorite olmadan değer transferini kolaylaştırma yeteneği, ölçeklendirme ve birlikte çalışabilirlik konusunda sınırlamalarla karşı karşıya kaldı. Bu, Ethereum’un yükselişine ve daha esnek ağına yol açtı.

Ethereum, yalnızca çok sayıda uygulamanın aracılar olmadan oluşturulabileceği ve çalıştırılabileceği merkezi olmayan bir sistem getirmedi; ayrıca akıllı sözleşmeler yoluyla değerin daha esnek bir şekilde aktarılabileceği bir ekosistem yarattı. Bununla birlikte, giderek artan sayıda proje ethereum ağındaki yoğunluktan dolayı artan gass ücretleri tarafından yoğunluk yaşıyor. Polkadot gibi yeni rakiplerin hedeflediği  alanlar burasıdır.

4.000′den fazla kripto para biriminin bulunduğu mevcut sistemde , Yerel tokeni olan DOT, Polkadot‘un piyasaya sürülmesinden sadece birkaç ay sonra ilk 10 kripto para biriminden biri oldu.

1. Polkadot nedir?

Aynı zamanda Ethereum’un kurucularından olan İngiliz bilgisayar bilimcisi Wood tarafından oluşturulan Polkadot  farklı blok zincirlerinin güvenilir bir şekilde değer aktarmasına ve tek bir güvenli kanal kullanırken benzersiz özelliklerini paylaşmasına izin veren bir platformdur. Wood, Polkadot ağını Ethereum’un şu anda geliştirilmekte olan 2.0 ağ yükseltmesine cevap olarak görüyor .

Polkadot, dikkatini çok zincirli bir teknoloji yaratmaya odaklanan tamamen ölçeklenebilir, heterojen bir ağ olmaya odakladı. Ağı yöneten İsviçre kuruluşu Web3 Foundation, Polkadot’u “yeni nesil blok zinciri” olarak tanımladı.

Stafi

Stafi, Substrate protokolü ile hayata geçirilen ilk DeFi projesi olarak görülüyor. Kullanıcıları bu protokolde hem PoS yani hisse ispatı konsensüs mekanizmasına sahip token’ları Stake edebiliyor, hem de rToken isimli ağın kendi kripto parasını elde edebiliyor. Projenin temel hedefinin ise PoS konsensüs mekanizmasının en büyük sorunlarından olan ana ağ güvenliği ve token likiditesini çözmek olduğu biliniyor. Stafi’ye 600.000 dolardan fazla fonlama sağlandı. Projenin ortakları arasında ise BitMax, Substrate, Frontier gibi kurumlar yer alıyor.

Acala

Acala kesinlikle Polkadot ağının en iddialı projelerinden birisi olacak. Açık kaynaklı finans uygulamaları için blockchain ağları arası merkeziyetsiz stablecoin platformu olan Acala, büyük bir beklenti yarattı. Polkadot’un güvenlik modeli Acala’da da kullanılmakta. Bu da herhangi bir hard fork’a gerek olmadan yüksek güvenlik ve emniyet anlamına geliyor. Ağın token’ı olan aUSD, kullanıcıların Polkadot ile bağlantılı herhangi bir ağa ABD Doları gönderebilmesini sağlayacak. Acala’ya şimdiden 7 milyon dolarlık yatırım yapıldı. Ortaklar arasında ise Arrington xrp Capital, ONTology, Ren, Chainlink, Hashkey gibi sektörün en önde gelen kurumları ve projeleri yer alıyor.

HOPR

HOPR, bir gizlilik platformu ve projesi olarak karşımıza çıkmakta. Web3 ekosistemine yönelik bir proje olan HOPR, kesinlikle hem gizlilik hem de Web3 fonksiyonları ile gelecek vaat ediyor. HOPR, bütün kullanıcıların gizlilik ve aktarılan veriler konusunda tam kontrole sahip olmasını hedefliyor. HOPR 1 milyon dolarlık fon topladı ve ortaklar arasında Binance, Elrond, Avado, Cahalleros Capital gibi önde gelen firmalar ve borsalar yer alıyor

Plasm

Plasm Network, Web3 odaklı, ölçeklenebilir ve işbirliğine açık bir ağ olarak tanımlanabilir. Parity istemcisinin Substrate çerçevesinde hayata geçirilen proje, akıllı kontrat özelliği ile de öne çıkmakta. Polkadot’un Relaychain ağı akıllı kontrat desteklemediği için Plasm bu açığı kapatıp inanılmaz bir yükseliş elde edebilir. Projenin topladığı fon miktarı henüz açıklanmadı. Buna rağmen Chainlink, Cryptoeconomics Lab, Acala Network ve Web3 Foundation tarafından desteklenmesi birçok şey ifade ediyor.

Bifrost

BiFrost direkt olarak PoS tabanlı token’lara yönelik bir Defi projesi konumunda. Projenin DOT, KSM, Eos ve buna benzer altyapıya sahip token’lar için likidite sağlama özelliğine sahip olacağı belirtiliyor. Staking, likidite sağlama ve PoS odaklı olma yönleri kesinlikle BiFrost’u bir adım öne taşıyor. Projenin ne kadar fon topladığı henüz açıklanmadı. Ortaklar ve destekçiler arasında ise Substrate, Chainlink, Ankr, IOST ve Acala Network yer alıyor.

Moonbeam

Moonbeam merkeziyetsiz, izne tabi olmayan, geliştirici odaklı bir blockchain projesidir. Polkadot ağı tabanlı Moonbeam, Ethereum ağıyla uyumlu akıllı kontrat desteği sunmakta. Bu da iki ağa arasındaki iş birliğini en üst seviyeye kadar taşıyabilir ve Moonbeam’a hem ETH hem de DOT dopingi sağlayabilir. Moonbeam şu an için sadece Purestake ve Web3 Foundation tarafından destekleniyor.

Phala

Phala, Substrate ağı tabanlı olup gizlilik odaklı akıllı kontrat desteği sunan ilk proje konumunda. Phala ağının özellikle kurumsal yatırımcılara yönelik olduğu biliniyor. Ağ, bütün Polkadot ekosistemine hizmet verecek şekilde tasarlanıyor.

2. Polkadot nasıl oluştu?

Polkadot , Wood’un 2016‘da yayınladığı bir white paper ile başladı . Ethereum’un eski CTO’su olan Wood, Ethereum Vakfı’ndaki görevi sırasında Ethereum’un Solidity programlama dilini yazdığı biliniyor. 2015 yılında  Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin  ile yakın bir şekilde çalışan Wood’un, Ethereum 2.0 geliştirmesi için önerilen başlangıç ertelendiğinde dehşete düştüğü bildirildi .

2016 yılında  bundan sonra, Polkadot da dahil olmak üzere merkezi olmayan teknolojilerin araştırılmasına ve geliştirilmesine odaklanan Web3 Vakfı’nı kurdu. Ethereum’un eski güvenlik başkanı Wood ve Jutta Steiner, Polkadot’un gelişimini sürdürmekle görevlendirilen Parity Technologies‘i de kurdu.

Polkadot, 2019 yılında Kusama öncü projesinden denetlenmemiş bir kanarya ağı olarak doğdu . Kanarya özelliği (“kömür madenindeki kanarya” düşünün), geliştirme ekibinin ana ağda yayınlanmadan önce tüm önemli endişeleri ortaya çıkarmasına yardımcı olur. Gavin Wood yaptığı açıklamada  Kusama ağının halihazırda parachain barındırma için yükseltilmiş mantığı çalıştırdığını duyurdu.

Daha hızlı yönetişim parametrelerine ve daha düşük giriş engellerine sahip olan Kusama projesi aynı zamanda bağımsız,  bir ağdır. Şirket, Kusama’nın kısaltılmamış sistemini deneme ve erken aşamada devreye alma için bir araç olarak görüyor.

Polkadot ilk olarak Mayıs 2020‘de bir yetki kanıtı (PoA) protokolü olarak piyasaya sürüldü. Yönetimi, tek bir Sudo (süper kullanıcı) hesabı tarafından kontrol edildi. Lansmandan sonra doğrulayıcılar, konsensüs protokolüne katılmak için ağa katıldı.

Ağ, yetki kanıtı konsensüs algoritmasını hızla attı ve 18 Haziran 2020’de iyi test edilmiş  hisse kanıtı (PoS) protokolünü benimsedi . Merkezi olmayan bir doğrulayıcı topluluğu tarafından güvence altına alınan blok zinciri ağıyla, süper kullanıcı hesabı Temmuz 2020‘de terk edildi ve ağ, yönetimi DOT token sahiplerinin eline geçirdi. Bu paradigma kayması, Polkadot‘un merkezi olmayan bir platform olma hedefine ulaştığını gördü .

3. Polkadot’un yerel jetonu (DOT)

Polkadot‘un Dot token  yayınlandığı tarihte piyasa değerine göre sekizinci en büyük kripto para birimidir .  Şu anda 9 sıralarda devam etmekte. Yardımcı program belirteci, ağda yönetişim, bağlama ve stake etme işlevleri sağlar. Yönetişim işlevi, DOT sahiplerinin Polkadot ağı üzerinde kontrol sahibi olmalarını sağlar. DOT sahipleri, ağın işletim ücretlerini, açık artırma dinamiklerini ve yeni parachain ekleme programını belirleyebilir. Ayrıca, platformda yükseltmelerin ve düzeltmelerin ne zaman yapılması gerektiğine de karar verebilirler.

Ayrıca DOT, ağın güvenliğini sağlamada aktif bir rol oynar. Proof-of-stake protokolü olarak, DOT sahiplerine parachainler arasındaki işlemleri doğrulama görevi verilir. Katılmak için DOT sahiplerinin DOT tokenlerini stake etmeleri gerekmektedir. DOT’un ağda oynadığı üçüncü rol, “bağlanma” olarak bilinen DOT’u tutarak yeni parachainler ekleme yeteneğidir. Bu süre boyunca, DOT tokenleri kullanılamaz ve yalnızca bağlama süresi sona erdiğinde ve parachain kaldırıldığında serbest bırakılır.

4. Polkadot’un mimari teknolojisi

Polkadot, heterojen bir blok zinciri ağı olma yolunda Ethereum ağından farklı şekilde çalışır. Ana Polkadot Röle Zincirine bağlanan parachains ve parathreads kullanır. Zincirler ayrıca platformdaki köprüler aracılığıyla harici ağlara da bağlanır.

Polkadot üç tip zincir içerir.

• Röle zinciri

Röle zinciri, Polkadot protokolünün kalesidir.Ağın paylaşılan güvenliğinden, fikir birliği ve zincirler arası birlikte çalışabilirliğinden sorumludur. Ağdaki ana blok zinciridir. Değer aktarımı ve işlem bloklarının tamamlandığı yer burasıdır .

Röle Zinciri, mekanizma, parachain müzayedeleri ve aday hisse kanıtı (NPoS) ile arayüzünde çok az işlem gerçekleştirir. Daha hafif işlevsellik tabanı, Relay Chain’e yeni işlemleri işlemek için daha fazla hız sağlar. 2020 raporuna göre bu benzersiz yöntem, Polkadot’un saniyede 1.000 işlem (TPS) gerçekleştirdiğini gördü .

• Parachainler

Parachainler, Polkadot platformunda barındırılan bağımsız, blok zincirlerdir. Bu özel blok zincirler, belirli amaçlara ulaşmak ve özel zorlukları ele almak için oluşturulmuştur. Ağ üzerinde yapılan işlemlerin doğruluğunu doğrulamak için Polkadot’un bilgi işlem kaynaklarından yararlanırlar. Parachainlere, Polkadot’un paylaşılan güvenlik özelliğini kullanırken kendi yönetişim sistemlerini geliştirme özgürlüğü verilir.

Polkadot’ta bir parachain işletmeye hak kazanmak için, projelerin bir slot müzayedesiyle Relay Chain’de bir slot kiralaması gerekir. Parathread‘ler, birkaç farkla parachain’lerle aynı işlevselliği paylaşır. Parathread’ler, bir slot kiralamak yerine, kullandıkça öde modeline dayanan Parachain’lerdir. Parathread’ler öncelikle ağa sürekli erişim gerektirmeyen projeler için uygundur. Polkadot’un diğer özellikleri şunları içerir:

• Köprüler

Köprüler, Polkadot’un birlikte çalışabilirlik hedefini yerine getiriyor . Bu önemli özellik, Polkadot’un Bitcoin ve Ethereum gibi harici ağlarla bağlantı kurmasını ve iletişim kurmasını sağlar. Polkadot şu anda ekosistemdeki diğer blok zincirlerine köprüler genişletmek için çalışıyor, böylece tokenlar merkezi bir otorite olmadan takas edilebilir.

• Atanmış hisse kanıtı (NPoS)

Polkadot, aday gösterilen hisse ispatı algoritmasında daha modern bir fikir birliği protokolü kullanır. Bu, ağın paylaşılan güvenliğini en üst düzeye çıkarmak için tasarlanmıştır, böylece hiçbir parachain bozulamaz.  DOT tokenlerinin ağa en iyi şekilde hizmet edeceğini ve güvenliğini sağlayacaklarını düşündükleri doğrulayıcıları aday göstermelerine olanak tanır. Benzer devredilmiş hisse kanıtı sisteminin aksine, NPoS, aday gösterenlerin kötü bir oyuncuyu aday göstermeleri durumunda hisse kaybına maruz kalmalarını mümkün kılar.

• Alt tabaka çerçevesi

Substrateb , özel blok zincirler oluşturmak için Parity Technologies tarafından geliştirilen bir yazılım çerçevesidir. Polkadot, temel teknolojisinin bir parçası olarak bir alt tabaka çerçevesi kullanır. Parity ekibi tarafından geliştirilen Substrate, geliştiricilerin çok fazla zaman harcamadan veya blok zinciri alanında uzmanlara ihtiyaç duymadan amaca yönelik blok zincirleri oluşturmasına olanak tanır.

Substrate ayrıca blok zinciri geliştirme kolaylığını artırmak için özel şablonlardan oluşan bir kitaplığa erişim sağlayan bir araç takımıdır. “Wasm” (WebAssembly) protokolü geliştirme ekiplerinin kutudan çıktığı gibi akıllı sözleşme platformları oluşturmasına olanak tanır.

Polkadot’un gelecek vizyonu

Polkadot, merkezi olmayan bir internet arayışında veri ve değer aktarımlarını doğrulamak için güvenilir bir şekilde çalışan bir blok zinciri ağı geliştirme misyonunu sürdürmeye hazır görünüyor.

Başlangıç ​​için Web3 Foundation, köprüler kullanarak bazı program oluşturma çözümlerine sponsorluk yapıyor. Bunlara Interlay’in Bitcoin’i bağlayan köprüsü ve Snowfork’un Ethereum köprüsü dahildir.

Polkadot alt yapısını kullanmak isteyen kullanıcılar için alternatif bir çok ağ için entegrasyon mümkün matic bsc avax iotx gibi altyapılar ile kolaylıkla işlem yapabilirsiniz , bunun yanı sıra kendi cüzdan uygulaması ile doğrudan cüzdan açarak hizmetten faydalanabilirsiniz, alttaki linkten ilgili cüzdanları indirin

https://wiki.polkadot.network/docs/build-wallets/